Uitgangspunten

Uitgangspunten van de contemplatieve psychologie

Maitri Karuna Logo Fundamentele gezondheid

Volgens de contemplatieve psychologie is de aard van de mens in oorsprong gezond, maar is ons bewustzijn van deze fundamentele gezondheid dikwijls verduisterd. Fundamentele gezondheid is daarmee de kern van de contemplatieve psychologie. Ieder mens bezit van nature, onvervreemdbaar vanaf de geboorte deze gezondheid. Zelfs als deze verhuld wordt door sluiers van verwarring en onwetendheid, is fundamentele gezondheid aanwezig en te herontdekken dankzij de wil ons te openen voor de werkelijkheid van onze ervaring van het moment van nu. De aanpak van de contemplatieve psychologie is gericht op deze gezondheid: zelfs bij de meest verstoorde en verwarde toestanden van geest zijn er eilandjes van helderheid te ervaren.

Maitri Karuna Logo De waarheid van het lijden

De waarheid van het lijden vormt eveneens een van de uitgangspunten van de contemplatieve psychologie. De Vier edele waarheden en de Drie kenmerken van bestaan vormen al 2500 jaar het uitgangspunt van de boeddhistische leer. Weigeren de realiteit te zien van het lijden dat een gevolg is van geboorte, ouderdom, ziekte en dood, wordt in de contemplatieve psychologie als een van de voornaamste oorzaken van neurotisch lijden beschouwd. Deze realiteit is onlosmakelijk verbonden met het menselijk bestaan. We zijn geneigd vergankelijkheid in ons fysieke en psychische bestaan te bestrijden. Bovendien stoppen we een ongelooflijke hoeveelheid energie in het handhaven van het idee van een duurzame, onafhankelijke identiteit van een solide ik of zelf. Hierdoor vermeerderen we oorzaken van lijden in ons leven en vervreemden we ons van fundamentele gezondheid. De contemplatieve psychologie introduceert methoden en technieken die ons in staat stellen in direct contact te komen en te werken met neurotisch en existentieel lijden. Hierdoor kunnen we ons menselijk potentieel de ruimte geven en met
zachtheid, compassie, moed en waarheid leven.

Maitri Karuna Logo Opvattingen over ego

Een van de belangrijke verschillen tussen de klassieke westerse psychologie en de contemplatieve psychologie is de opvatting over ego. Het idee van een sterk en stabiel ego staat centraal in de westerse therapeutische aanpak. De opvatting van de contemplatieve psychologie is dat ego-structuren transparant zijn en dat men zich dat kan gaan
realiseren. Meditatiebeoefening maakt hierbij de weg vrij en laat zien dat constructies van de conceptuele geest ons gevangen houden in gewoontepatronen die een oorzaak van veel lijden zijn.

Maitri Karuna Logo Karuna (compassie) en maitri (vriendelijkheid)

De contemplatieve psychologie gaat ervan uit dat werken met anderen slechts mogelijk is door een directe en intieme vertrouwdheid met je eigen geest. Door meditatiebeoefening en diverse andere technieken waarbij met emoties en verwarring wordt gewerkt, wordt het mogelijk die vertrouwdheid met je eigen geest te realiseren. Zo wordt er getraind om aanwezig (mindful), open en uitnodigend te zijn. Dit maakt een waarachtige en meedogende uitwisseling met de ander mogelijk.