Methoden van de contemplatieve psychologie
Meditatie
Meditatiebeoefening staat centraal bij de aanpak van de contemplatieve psychologie. Door te mediteren ontwikkelen we oplettendheid (mindfulness) en gewaarzijn (awareness) in het dagelijks leven. Het gewaarworden van gevoelens, emoties en gedachten stelt ons in staat gewoontepatronen te gaan doorzien en ons daarvan te bevrijden. Dit werkt
door in het contact met anderen. Zo is bijvoorbeeld uit recent onderzoek gebleken dat therapeuten die mediteren effectiever communiceren met hun cliënten, omdat ze zich tijdens het gesprek bewuster zijn van emoties en
gedachten die bij henzelf opkomen. In Karuna Training leren we ons vermogen om gewaar te zijn van gedachten, gevoelens en emoties te verruimen en deze te gebruiken als signaal in de uitwisseling met anderen.
Lichaam-spraak-geest beoefening
Bij deze beoefening probeert een deelnemer op een zo nauwkeurig en objectief mogelijke manier een beschrijving van iemand – resp. zijn/haar lichaam, spraak en geest – te geven. Het is een groepsbeoefening waarbij de overige groepsleden hun ervaringen als toehoorder observeren en aan elkaar beschrijven. Zo ontstaat als het ware een spiegel waarin we de relatie met degene die beschreven wordt anders kunnen gaan zien en waardoor we de kans krijgen de oorzaken van verwarring op het spoor te komen en blokkades in de relatie te verzachten.
Procesgroep
In het dagelijks leven hebben we doorgaans de neiging om niet precies te verwoorden hoe en wat we voelen. Vaak vinden we dat de situatie er niet naar is om precies te vertellen wat er in ons omgaat. In de procesgroep leren we minutieus de waarheid te spreken, ook als het gaat om onze gevoelens over een ander groepslid. Als we oprecht zijn en bij onszelf blijven, zullen we de ander minder snel kwetsen, ook al is de boodschap niet altijd even gemakkelijk om te horen. Deze vaardigheid traint ons voor meedogende uitwisseling.
Meedogende uitwisseling
De contemplatieve psychologie heeft als uitgangspunt dat er geen wezenlijke scheiding bestaat tussen onszelf en de ander. Daar waar we het idee van gescheidenheid in stand houden, bemoeilijkt dat onze uitwisseling. We trainen ons in aandacht (mindfulness), vriendelijkheid en compassie. Daardoor kunnen we ons natuurlijk vermogen tot uitwisseling laten rijpen en worden we ons bewust van signalen die bij onszelf en de ander opkomen.
Maitri-ruimtegewaarzijn
Het Tibetaans boeddhisme gaat uit van het inzicht dat er vijf verschillende basale energieën zijn, die tot uitdrukking kunnen komen in zowel gezond als verward gedrag. We beschikken allen over deze energieën, al is de onderlinge verhouding ervan bij iedereen verschillend. Door een speciale vorm van meditatiebeoefening intensiveren we deze energieën zodat we die bij onszelf en anderen gaan herkennen. Daardoor groeit het vertrouwen in de fundamentele gezondheid van onszelf en anderen.
